Thứ năm, 13/02/2025
Chào mừng bạn đến với Trang thông tin điện tử UBND phường Ninh Khánh

QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH PHỐ HOA LƯ

Chủ nhật, 05/01/2025 Đã xem: 42

 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN THÀNH PHỐ HOA LƯ

1. Quá trình hình thành, phát triển huyện Hoa Lư

Hoa Lư từng là kinh đô của nước Đại Cồ Việt đầu thế kỷ X - Nhà nước phong kiến tập quyền đầu tiên, do Đinh Tiên Hoàng sáng lập, là mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Năm 968, sau khi đánh dẹp và thu phục 12 sứ quân, Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi Hoàng đế, đặt Quốc hiệu là Đại Cồ Việt, chọn Hoa Lư làm kinh đô. Nhờ địa thế hiểm trở, Hoa Lư ghi dấu những chiến công oanh liệt đánh Tống, bình Chiêm. Cuối thế kỷ XIII, từ Hoa Lư, vua Trần tổ chức cuộc tổng tiến công, đánh tan quân xâm lược Nguyên Mông. Hơn 500 năm sau, cũng từ địa bàn này, vua Quang Trung - Nguyễn Huệ xuất quân thần tốc tiến về Thăng Long, tiêu diệt quân Thanh, giành lại độc lập cho dân tộc.

Huyện Hoa Lư trong lịch sử có tên là huyện Gia Khánh, được thành lập ngày 19-12-1906. Đến tháng 4-1977, huyện Gia Khánh hợp nhất với thị xã Ninh Bình thành huyện mới, lấy tên là huyện Hoa Lư, thuộc tỉnh Hà Nam Ninh. Thị xã Ninh Bình chuyển thành thị trấn huyện lỵ huyện Hoa Lư. Năm 1981, huyện Hoa Lư được chia tách thành thị xã Ninh Bình và huyện Hoa Lư.

Hoa Lư là vùng đồng bằng chiêm trũng, xen với những dãy núi đá vôi ngập nước được hình thành từ rất sớm trong lịch sử, tạo nên những hang động, cảnh quan tuyệt đẹp, nổi tiếng với những danh thắng như: Khu di tích lịch sử cố đô Hoa Lư, Khu du lịch Tràng An, Tam Cốc - Bích Động, Thung Nham… gắn liền với các lễ hội văn hóa lịch sử truyền thống lâu đời như Lễ hội Cố đô Hoa Lư, Lễ hội đền Thái Vi, Lễ hội đền Trần… Hoa Lư có 3 di tích Quốc gia đặc biệt là hang động Tràng An, khu du lịch Tam Cốc - chùa Bích Động và Cố đô Hoa Lư, được quy hoạch chung thành Quần thể danh thắng Tràng An. Với vị trí, tiềm năng du lịch phong phú của Hoa Lư đã, đang và sẽ thúc đẩy các hoạt động kinh tế, văn hóa của huyện phát triển mạnh mẽ.

Ngoài ra, kinh đô Hoa Lư xưa nổi tiếng sầm uất với những nghề truyền thống như trồng dâu nuôi tằm, thêu ren, trạm khắc đá... vẫn lưu truyền và phát triển cho đến ngày nay.

Trong thời đại Hồ Chí Minh, truyền thống yêu nước, chống ngoại xâm của nhân dân Gia Khánh, nay là Hoa Lư, càng được phát huy mạnh mẽ. Hoa Lư là một trong những địa phương sớm tiếp nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, xây dựng và phát triển phong trào cách mạng, góp phần cùng với quân, dân tỉnh Ninh Bình và nhân dân cả nước làm nên Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công. Đảng bộ và nhân dân huyện Hoa Lư đóng góp sức người, sức của, cùng với cả nước giành thắng lợi vẻ vang trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội, xứng đáng là quê hương anh hùng của một dân tộc anh hùng.

Với những đóng góp to lớn của nhân dân Hoa Lư trong 2 cuộc kháng chiến, nhất là thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, năm 1996, nhân dân và lực lượng vũ trang huyện Gia Khánh - Hoa Lư vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu “Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”. Đây là đơn vị đầu tiên của tỉnh được tặng thưởng danh hiệu cao quý này.

Cùng với cả nước, Hoa Lư bắt đầu tiến hành công cuộc đổi mới theo đường lối Đại hội VI của Đảng. Sau 10 năm thực hiện đường lối đổi mới (1986-1996), Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hoa Lư gặp không ít khó khăn do cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội trước đó để lại, điều kiện cơ sở vật chất nghèo nàn, lại mới bắt tay vào chuyển đổi cơ chế quản lý  với nhiều bỡ ngỡ… Với tinh thần, quyết tâm vượt trên khó khăn, tin tưởng vào đường lối đổi mới và sự lãnh đạo của Đảng, Đảng bộ huyện Hoa Lư đã lãnh đạo nhân dân thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Đại hội lần thứ VI và VII của Đảng, các nghị quyết của Đảng bộ tỉnh Ninh Bình và nghị quyết của Đảng bộ huyện đề ra, đạt được nhiều kết quả.

Đặc biệt, Năm 1996, Hoa Lư là huyện đầu tiên của tỉnh Ninh Bình được Nhà nước phong tặng “Đơn vị anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”. Đúng 20 năm sau - năm 2016, huyện Hoa Lư được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Sự kiện này đã đưa huyện Hoa Lư trở thành huyện đầu tiên của tỉnh Ninh Bình đạt chuẩn nông thôn mới theo Quyết định số 588/QĐ-TTg, ngày 5-4-2016 của Thủ tướng Chính phủ. Đây là kết quả của một quá trình nỗ lực phấn đấu của Đảng bộ, hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân; là sự tiếp nối, kế thừa của nhiều nhiệm kỳ trước. Là niềm vinh dự, tự hào; là thành tích nổi bật xuất sắc của Đảng bộ và nhân dân huyện nhà thiết thực chào mừng Kỷ niệm 110 năm thành lập huyện; góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện lần thứ XXII. Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lịch sử xây dựng và phát triển của huyện. Là động lực, tiền đề, là nền tảng để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hoa Lư phát huy, tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Ngay sau khi trở thành huyện nông thôn mới, Đảng bộ và nhân dân trong huyện tiếp tục triển khai các giải pháp để hoàn thiện, giữ vững các tiêu chí, nhằm không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân. Thực hiện Quyết định số 22/2018/QĐ-UBND về Bộ tiêu chí khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫuQuyết định số 691/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tiêu chí xã nông thôn mới kiểu mẫu, huyện đã tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo. Đến hết năm 2024, toàn huyện toàn huyện có 01 xã NTM nâng cao (xã Ninh Hòa); 06 xã NTM kiểu mẫu (Trường Yên, Ninh Mỹ, Ninh Giang, Ninh Thắng, Ninh Hải, Ninh An); 67/85 khu dân cư NTM kiểu mẫu.

Kết quả đạt được của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Hoa Lư phản ánh sinh động sự đúng đắn trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng bộ huyện, thể hiện rõ sức mạnh tổng hợp và quyết tâm của toàn Đảng bộ và nhân dân Hoa Lư trong những năm đầu của thời kỳ đổi mới; là tiền đề quan trọng để Hoa Lư bước vào thời kỳ phát triển mới - thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa quê hương, đất nước.

2. Quá trình hình thành và phát triển thành phố Ninh Bình

Thành phố Ninh Bình là vùng đất có bề dày lịch sử, được hình thành ở cửa nước ngã ba sông, nơi gặp nhau giữa sông Đáy và sông Vân. Thời Lý - Trần, vùng đất thành phố Ninh Bình là vùng biển cả mênh mông sóng vỗ. Ở đây có cửa bể dân thường gọi là “Phúc Thành hải khẩu” hay “Phúc Thành cảng”. Trải qua những đợt biển tiến, biển lùi và nhờ phù sa của hệ thống sông ở đồng bằng Bắc Bộ, mảnh đất thành phố Ninh Bình dần được hình thành.

Sau chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (7/5/1954), ngày 30 tháng 6 năm 1954, thị xã Ninh Bình được hoàn toàn giải phóng. Sau ngày giải phóng nhân dân thị xã Ninh Bình bắt tay vào công cuộc hàn gắn vết thương chiến tranh, khôi phục xây dựng cuộc sống mới.

Năm 1965 đế quốc Mỹ dùng lực lượng không quân đánh phá thị xã Ninh Bình  nhằm ngăn chặn nguồn tiếp tế của hậu phương cho tiền tuyến. Thị xã bước vào thời kỳ kháng chiến chống Mỹ nhiệm vụ cách mạng mới, Đảng bộ, quân và dân thị xã Ninh Bình đã xác định quyết tâm cùng với quân và dân cả nước đánh bại âm mưu xâm lược của đế quốc Mỹ.

Sau ngày đất nước hoàn toàn được giải phóng 30/4/1975, Đảng bộ thị xã Ninh Bình cũng như cả nước tập trung sức lực, trí tuệ vào công cuộc hàn gắn vết thương chiến tranh, khôi phục kinh tế, ổn định đời sống nhân dân và xây dựng chủ nghĩa xã hội.

Tháng 12/1975, Quốc hội khoá V quyết định hợp nhất hai tỉnh Ninh Bình và Nam Hà, thành lập tỉnh Hà Nam Ninh. Ngày 27/4/1977, Hội đồng Chính phủ đã ra Quyết định số 125/CP hợp nhất huyện Gia Khánh và thị xã Ninh Bình thành huyện Hoa Lư, từ đó thị xã Ninh Bình chuyển thành thị trấn thuộc huyện Hoa Lư.

Ngày 9/4/1981, Hội đồng Bộ trưởng ra Quyết định số 151/HĐBT, chia tách huyện Hoa Lư, thành lập lại thị xã Ninh Bình trực thuộc tỉnh Hà Nam Ninh, thị xã được tổ chức thành 4 phường (Vân Giang, Lương Văn Tuỵ, Đinh Tiên Hoàng và Quang Trung).

Ngày 26/12/1991, tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá VIII đã thông qua nghị quyết về việc tái lập một số tỉnh trong đó có tỉnh Ninh Bình. Ngày 1/4/1992, tỉnh Ninh Bình chính thức đi vào hoạt động, thị xã Ninh Bình trở lại vị trí trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá - xã hội của tỉnh Ninh Bình với 4 phường (Vân Giang, Lương Văn Tuỵ, Quang Trung, Đinh Tiên Hoàng) và 1 xã (Ninh Thành), với vị thế đó đã tạo ra luồng sinh khí mới để thị xã Ninh Bình phát triển đi lên.

Ngày 2/11/1996, Chính phủ ra Nghị định số 69-CP về việc mở rộng địa giới và quy hoạch lại đơn vị hành chính của thị xã Ninh Bình thành 8 phường: Đông Thành, Tân Thành, Phúc Thành, Vân Giang, Nam Thành, Thanh Bình, Bích Đào, Nam Bình. Lúc này thị xã Ninh Bình có diện tích 10,5 km2 và 58.241 nhân khẩu.

Ngày 09/01/2004, Chính phủ ban hành Nghị định số 16/2004/NĐ-CP về việc điều chỉnh địa giới hành chính, chuyển 6 xã thuộc Huyện Hoa Lư về Thị xã Ninh Bình gồm: Ninh Khánh, Ninh Nhất, Ninh Tiến, Ninh Phong, Ninh Phúc, Ninh Sơn. Lúc này thị xã có diện tích 46,74 km2 (gấp 6 lần so với năm 1992 và gấp 4 lần so với năm 1996), dân số 102.539 nhân khẩu.

Ngày 02/12/2005, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã ký Quyết định số 2241-QĐ/BXD công nhận Thị xã Ninh Bình là đô thị loại III. Đây là sự kiện rất quan trọng, khẳng định sự phát triển mạnh mẽ của thị xã, đồng thời là sự ghi nhận công lao đóng góp, sự phấn đấu của Đảng bộ, chính quyền và quân dân thị xã. Đó cũng là tiền đề và điều kiện hết sức thuận lợi cho thị xã tiếp tục phát triển.

Ngày 7/2/2007 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 19-NĐ/CP thành lập Thành phố Ninh Bình trực thuộc tỉnh Ninh Bình. Đây là sự kiện đặc biệt quan trọng, là mốc son, là dấu ấn đậm nét trong quá trình xây dựng và phát triển của thành phố.

 Ngày 20/5/2014, Chính phủ ban hành Quyết định 729/QĐ-TTg công nhận thành phố Ninh Bình là đô thị loại II trực thuộc tỉnh Ninh Bình. Việc thành phố trở thành đô thị loại II là sự kiện có ý nghĩa vô cùng to lớn, là một bước ngoặt quan trọng mở ra thời kỳ mới, cơ hội mới để thành phố phát triển xứng đáng với tầm vóc và vị thế của một thành phố trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của tỉnh.

Ngày 31/10/2017, Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết số 12-NQ/TU về phát triển thành phố Ninh Bình đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.

Với những thành tích đạt được qua các thời kỳ, năm 1996, nhân dân và công an thị xã Ninh Bình vinh dự được Chủ tịch nước tặng danh hiệu cao quý “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”; ngày 22/8/1998, nhân dân và lực lượng vũ trang thị xã Ninh Bình vinh dự được Chủ tịch nước trao tặng danh hiệu cao quý “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” vì có thành tích đặc biệt xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; năm 2007, thành phố được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất; năm 2012 được tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng Ba; nhiều tập thể và các nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng thời kỳ đổi mới.

Thực hiện Nghị quyết số 1318/NQ-UBTVQH15, ngày 10/12/2024 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2023-2025; Quyết định số 1516/QĐ-TTg, ngày 5/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận khu vực dự kiến thành lập thành phố Hoa Lư, trực thuộc tỉnh Ninh Bình đạt tiêu chí đô thị loại I; Đề án số 13-ĐA/TU, ngày 18/12/2024 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về việc thành lập Đảng bộ thành phố Hoa Lư, ngày 18/12/2024, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã có Quyết định số 1492-QĐ/TU về việc thành lập Đảng bộ thành phố Hoa Lư. Và ngày 19/01/2025, tổ chức Lễ công bố thành lập thành phố Hoa Lư và công nhận thành phố Hoa Lư đạt tiêu chí đô thị loại I.

Khảo sát

Bạn quan tâm mục gì nhất trong Website của chúng tôi?

Thống kê truy cập
Tổng số lượt truy cập
570405

Trực tuyến: 4

Hôm nay: 7

Hôm qua: 145